Η Μύκονος είναι ένα νησί φτιαγμένο από θεούς -είχε πει κάποιος επώνυμος γλεντζές-, για τους ανθρώπους! Ποιός δεν έχει άραγε να πει κάτι για τη Μύκονο, ποιός δεν έχει ακούσει έστω για τα γαλάζια νερά της, ποιός δεν έχει λουστεί στον επίμονο ήλιο της, ποιός δεν έχει ζήσει ή δεν θέλει να ζήσει εδώ ανεπανάληπτες στιγμές, μία έστω φορά στη ζωή του…
Μύκονος είναι: θάλασσα μ’ όλο το ιώδιο, είναι χάδι, διάφανος ουρανός, αέναη κίνηση, φως, γλυπτός βράχος, είναι συμφωνία του μπλέ και του άσπρου, αναζωογονητική αρμύρα, απόλαυση, μυρωδιά ασβέστη, φιλοξενία, διασκέδαση, μια έκπληξη κάθε ώρα, ζηλευτή αρμονία, αλήθεια, αλησμόνητος έρωτας, σκέρτσο, δυνατή γοητεία, απαράμιλλη αίσθηση.
Ένα ατελείωτο και πραγματικό παραμύθι που ξετυλίγεται γύρω σου, με το κάθε του γύρισμα μοναδικό, ξεχωριστό, που σε προκαλεί παιχνιδιάρικα να το ζήσεις, σε προσκαλεί να το γευτείς, να το απολαύσεις ως την τελευταία σταγόνα.
Ένα μικρό νησί ωστόσο, μάλλον άγονο, στεγνό, που το καίει ο ήλιος, όμως τόσο προικισμένο με χρυσές αμμουδιές, μαγικές νύχτες, πεντακάθαρα νερά, έξυπνους και ευχάριστους ανθρώπους, πολιτισμό αιώνων.
Το κυρίαρχο λευκό χρώμα παλιών και νέων κτιρίων, η ψαριά πέτρα και τα γύρω χαμηλά βουνά, το άγγιγμα του ανέμου, οι μυρωδιές, οι κουβέντες, είναι χαρακτηριστικά που μένουν ανεξίτηλα στη μνήμη σου.
Τα στοιχεία της φύσης είναι εδώ πιο έντονα και ντόμπρα, σε γεμίζουν, σου αφυπνίζουν νομίζεις νέες αισθήσεις:
ο αέρας, ο ήλιος, το φεγγάρι, το βαθύ πέλαγο, είναι πράγματα πρωταρχικά που συνοδεύουν το νησί διαμορφώνοντας το μοναδικό χαρακτήρα του αιώνες τώρα.
Η αρμονία της αρχιτεκτονικής της Μυκόνου είναι άλλο ένα στοιχείο άξιο θαυμασμού. Η θέση και ο τρόπος που είναι στημένη η Χώρα, στο μάτι του Βοριά, το παλιό λιμάνι, συγκεκριμένα χρώματα σοφά μοιρασμένα, αυτό το έντονο άρωμα Ιστορίας παντού, κάνουν όλα μαζί ένα πραγματικό αριστούργημα.
Κανένας άνθρωπος μόνος του και κανένα μελετημένο σχέδιο δεν θα μπορούσε να φτιάξει κάτι το τόσο μοναδικό.
Το συναίσθημα ότι χάνεσαι για λίγο μέσα στα σοκάκια της Χώρας είναι συναρπαστικό. Η έξοδος στο Γιαλό μετά την περιπλάνηση θα είναι η κατάληξή σου, με ένα ποτήρι ούζο, κάθε λογής κόσμο ένα γύρω και θέα τα πολύχρωμα καΐκια και τους εξημερωμένους πελεκάνους.
Περπατάς, και νομίζεις πως τους ξέρεις όλους… χαιρετάς και σε χαιρετάνε. Λες κι έχεις μεγαλώσει σ’ αυτή τη γειτονιά.
Είναι όλα απλά, οικεία, δεδομένα. Μια ατμόσφαιρα θέρμης και χαλάρωσης σε τυλίγει, μια αγκαλιά, μια μαγεία που λέξεις δεν μπορούν να εκφράσουν, είναι πράγματα που σίγουρα ένοιωσες εδώ και θα τα κουβαλάς για πάντα στην καρδιά σου.
Κι όταν ο ήλιος πέσει, πάλι η διάθεση όλων αλλάζει: Οι ρυθμοί γίνονται τώρα πιο έντονοι, εξάπτουν τη φαντασία και τις αισθήσεις.
Μπορείς να ζήσεις -λες- ό,τι θέλεις, όσο θέλεις, τέλος πάντων, όσο το αντέχεις. Τα πάντα βρίσκονται δίπλα σου, γύρω σου, εσύ απλά τα επιλέγεις…
Γι’ αυτό επιλέγεις να έρχεσαι στη Μύκονο.
Το σημαντικότερο ίσως από τα τουριστικά ατού της Μυκόνου, που την κάνει να ξεχωρίζει ανάμεσα σ’ όλα τα νησιά του Αιγαίου, είναι οι παραλίες της.
Εδώ βρίσκονται χωρίς αμφιβολία οι περισσότερες -και καλύτερες- που μπορεί να συναντήσει κανείς σ’ ένα τόσο μικρό νησί. Ιδιαίτερα στο νότιο τμήμα της, οι γραφικοί κολπίσκοι με τις πανέμορφες αμμουδιές διαδέχονται η μία την άλλη.
Στις παραλίες αυτές, μπορεί κανείς να φτάσει με αυτοκίνητο ή μηχανάκι, αφού το ακτινωτό οδικό δίκτυο του νησιού με αφετηρία την Χώρα της Μυκόνου απλώνεται σχεδόν μέχρι κάθε γωνιά του.
Λόγω ακριβώς αυτής της ιδιαιτερότητας του οδικού δικτύου της Μυκόνου, πολλές νότιες παραλίες συνδέονται επίσης μεταξύ τους με καϊκια που εκτελούν τακτικά δρομολόγια, όλη την ημέρα όλο το καλοκαίρι, γεγονός που αποτελεί για τον επισκέπτη μια πολύ ενδιαφέρουσα εκδρομική ευκαιρία.
Ξεκινώντας λοιπόν κάποιος από τη Χώρα της Μυκόνου (στο λιμάνι της οποίας υπάρχει μια μικρή παραλία που πολλοί παραθεριστές και κάτοικοι της πόλης προτιμούν, λόγω ευκολίας) και κατευθυνόμενος προς τα νότια, θα συναντήσει με τη σειρά τις εξής περισσότερο δημοφιλείς παραλίες:
- Paradise (Καλαμοπόδι)
- Super Paradise (Πλιντρί)
- Άγιος Ιωάννης
- Άγιος Στέφανος
- Αγράρι
- Ελιά
- Καλαφάτης – Αγία ‘Αννα
- Καλό Λιβάδι
- Κάπαρη
- Κόρφος
- Λιά
- Μεγάλη ‘Αμμος
- Μερσίνη
- Ορνός
- Πάνορμος – Άγιος Σώστης
- Παράγκα
- Πλατύς Γιαλός
- Φτελιά
- Φωκός
- Ψαρού
Η Μικρή Βενετία
Mεταξύ Κάστρου και Σκάρπας είναι η γραφική γειτονιά που με τα πολύχρωμα μπαλκόνια της και τα ξύλινα “μπουντιά” κρέμεται – θαρρείς – πάνω από την θάλασσα. Μπορεί να απολαύσει κανείς από εδώ σίγουρα ένα από τα ωραιότερα ηλιοβασιλέματα της Ελλάδας.
Το Δημαρχείο
είναι ένα κομψό, κλασικίζον διώροφο κτίριο του 1780 με κεραμοσκεπή που κατασκευάστηκε κατά την μετά τα Ορλωφικά περίοδο για να αποτελέσει την έδρα του Ρώσου Γενικού Πρόξενου του Αρχιπελάγους.
Περιήλθε όμως μερικά χρόνια αργότερα στην δικαιοδοσία της Κοινότητας (του τοπικού οργάνου αυτοδιοίκησης του νησιού που λειτουργούσε πριν από την Επανάσταση), για να στεγάζει μέχρι σήμερα τα γραφεία του Δήμου Μυκόνου. Δίπλα του, το λιτό και επιβλητικό κτίριο “του Μαύρου” υπήρξε το πρώτο δημόσιο σχολείο της Μυκόνου, που χτίστηκε επί Οθωνα (1859) σε σχέδια του Βαυαρού μηχανικού Βάιλερ, με ευδιάκριτα τα ρομαντικά στοιχεία.
Δραφάκι, Βρύση, Γλάστρος, Πλατύ–Γιαλός
Ενδιαφέροντα μικρά μνημεία βρίσκονται διάσπαρτα σε αγροτικές – έως πρότινος – περιοχές και στα Νότια της Χώρας: στο Δραφάκι (Πασπάρι), μπορεί κανείς να δει μερικά παλαιότατα αλλά καλά διατηρημένα επιπεδόστεγα ξωκκλήσια. Στη Βρύση, αποκαλύφθηκε πριν από λίγα χρόνια ένας ασυνήθιστος για τις Κυκλάδες θολωτός τάφος της Μυκηναϊκής περιόδου, με πλούσιο και ενδιαφέρον περιεχόμενο που μαρτυρεί τις ιδιαίτερες σχέσεις του νησιού με τα ελλαδικά μυκηναϊκά κέντρα. Στην ίδια περιοχή, θαυμάσιοι περιστερεώνες μέσα σε παλιούς κήπους, με τη χαρακτηριστική διακόσμησή τους.
Στη μυκονιάτικη ύπαιθρο σώζονται ακόμα τα ερείπια μερικών αρχαίων τετράγωνων ή στρογγυλών πύργων, που θα πρέπει να άνηκαν σε κάποιο αμυντικό σύστημα του νησιού: Ο πύργος στη Ληνώ, διαμέτρου 10μ. περ., διατηρεί τη βάση του σε ύψος 1,80 μ. περ., με ίχνη οχυρωματικού περιβόλου και δύο πρωτοχριστιανικά εκκλησάκια παραδίπλα.
Ο πύργος στη θέση Πόρτες που δεσπόζει του Πλατύ – Γιαλού, με αρκετά μικρότερη διάμετρο (3,5μ.), εντυπωσιάζει με την διατηρούμενη πορτωσιά του που σχηματίζουν τρεις μεγάλοι λαξευμένοι γρανιτόλιθοι.
Επίσης υπάρχουν αρχαία πηγάδια που χρησιμοποιούνται ακόμα, όπως το πηγάδι “του Γιάνναρου” , μια υπόγεια δεξαμενή κτισμένη με γρανιτόλιθους και σκάλα για την κάθοδο στο νερό. Ένα άλλο πηγάδι, ο ‘Πούαδος’, με βαθμίδες στο πλάι να εξασφαλίζουν εύκολη πρόσβαση, διατηρείται κάτω από τον περιφερειακό δρόμο Τούρλου – Κόρφου, στο ύψος της Ταγκούς.
Καλαφάτης – Διβούνια
Στα Ν.Α. της Άνω Μεράς, απέναντι από την παραλία του Καλαφάτη στη θέση Διβούνια – Ταρσανάς, διατηρούνται επάνω στο μικρό δίδυμο ακρωτήριο τα ίχνη προϊστορικής (πρωτοκυκλαδικής) ακρόπολης.
Συγκρότημα Κάτω Μύλων
Βρίσκονται στα νότια της Χώρας, μεταξύ της γραφικής Αλευκάντρας και της συνοικίας του Νιοχωρίου και εντυπωσιάζουν κάθε επισκέπτη με τους ολόλευκους επιβλητικούς όγκους τους στη σειρά, προσανατολισμένοι στο πέλαγος. Σήμερα, διατηρούνται οι επτά από τους δέκα (στο σύνολο του νησιού ξεπερνούσαν άλλοτε τους είκοσι), που υπήρχαν ως τις αρχές του 20ου αιώνα και άλεθαν με την αστείρευτη δύναμη του βοριά τα ντόπια σιτηρά. Οι μύλοι της Μυκόνου στην οικονομική ευρωστία του νησιού που, ως αναγκαίος σταθμός για τα διερχόμενα από το Αιγαίο πλοία, τα προμήθευε με παξιμάδι. Ενας τέτοιος μνημειακός φούρνος που λειτουργεί πάντοτε με ξύλα, είναι ο γνωστός ‘’ Φούρνος του Γιώρα’’ στο Νιοχώρι.
Δημοτική Βιβλιοθήκη
Εκτός των 10.000 περ. τόμων της (το μεγαλύτερο μέρος τους ανήκει στη δωροθείσα ιστορική βιβλιοθήκη του Αλεξάνδρου Μελετόπουλου), στεγάζει και μια πλούσια συλλογή από φωτογραφίες, έγραφα του 18ου και του 19ου αιώνα, χαρακτικά κ.α.π.. Βρίσκεται στο ισόγειο του θαυμάσιου αρχοντικού Καμπάνη του 18ου αιώνα, στην Αγία Κυριακή.
Τα Τρία Πηγάδια
Στην ομώνυμη θέση στο κέντρο σήμερα της πόλης, τα πηγάδια αυτά κυρίως εξασφάλιζαν από τα μέσα του 18ου αι. έως την δεκαετία του 50 την ύδρευση της Χώρας Μυκόνου.
